مشکلات فنی تایپوگرافی فارسی در وب
اول از همهی خوانندگان و دوستان سرکش عذر میخواهم که در چند ماه گذشته هیچ نوشتهای در این جا نداشتم. تمام سعی خودم را میکنم تا دیگر این طور نشود.
اما بعد، این سایت از وبفونت میترا استفاده میکند، ولی اگر این صفحات را با سافاری موبایل یا با مرورگر آندروید باز کنید خبری از میترا نخواهد بود. متأسفانه این مشکل محدود به این سایت و این فونت نیست؛ این مرورگرها وبفونت برای متون فارسی را به کلی کنار میگذارند. این مسأله برای تایپوگرافی فارسی مشکل بزرگی است. و متأسفانه تنها مشکل نیست. اشکالات ریز و درشتی وجود دارند که بر نمایش متن فارسی در وب تأثیر میگذارند.
در اثر این گیرهای فنی تولید صفحات فارسی زیبا در وب به دشواری و با محدودیتهایی میسر میشود. در یک گفتگوی توئیتری که در روز نخست انتشار سرکش آغاز شد من پیشنهاد دادم فهرستی از این مشکلات تهیه کنیم. حداقل خوبی چنین فهرستی این است که همه میتوانند با نگاه به آن از محدودیتهایی که وجود دارد آگاه شوند. و ای بسا اگر همت جمعی متوجه این فهرست شود اطلاعات جامعی دربارهی هر مشکل جمع و با تماس با تولیدکنندگان مرورگرها به حل شدن سریعتر این مشکلات کمک شود.
بنده این فهرست را در یک تختهی ترلو شروع کردم. ترلو نرمافزار پیچیدهای نیست، اما برای اطلاع دوستانی که با آن آشنا نیستند عرض کنم که در هر تخته در ترلو تعدادی کارت وجود دارد که در ستونهایی چیده میشوند. در کار ما هر کارت نمایندهی یک اشکال است و فعلاً همهی کارتها در ستون «اشکالات شناختهشده»اند. انشاءالله روزی تمام این کارتها به «حلشدهها» منتقل میشوند. در «پشت» هر کارت میشود یادداشت، تصویر، و خیلی چیزهای دیگر قرار داد. این قسمت برای جمعآوری اطلاعات دربارهی هر اشکال جای مناسبی است.
شکل فعلی این فهرست بسیار ابتدایی است و به خودی خود سودمند نیست، اما همه را دعوت میکنم که با
- اضافه کردن اشکالاتی که در فهرست نیستند،
- تکمیل اطلاعات دربارهی اشکالات موجود،
- گزارش اشکال به تولیدکنندگان نرمافزارها، یا
- اطلاع دادن دربارهی این کار به کسانی که میتوانند کمک کنند